20200727

VILAFRAMIL E VILAUSENDE NO MUSEO DE ARTE SACRO DE VILANOVA DE LOURENZÁ. EMILIO PIÑEIROA LOZANO

VILAFRAMIL E VILAUSENDE NO MUSEO DE ARTE SACRO DE VILANOVA DE LOURENZÁ.
EMILIO PIÑEIROA LOZANO

Na igrexa benedictina do Mosteiro de Vilanova de Lourenzá, hoxe igrexa parroquial, atópase o museo que conta cunha importante colección de arte sacro, incluíndo ourivería, escultura, pintura, mobiliario e indumentaria.
Desta colección de obras convén destacar o relicario barroco do s. XVII situado na sacristía da igrexa, o sepulcro do Conde Santo, do s. V de mármol paleocristián, a capela de Nsa. Sra. Valbanera, do s. XVII e o retablo da igrexa, do s. XVIII, diseño de Ventura Rodríguez e obra de Bernardo del Río.
No museo podemos ver imaxes das igrexas de S. Lourenzo de Vilaframil e de Santalla de Vilausende, así como a cruz parroquial e custodia desta última.

Igrexa de Vilaframil:

S. Ildefonso: imposición da casulla. Talla popular

Virxe sedente. Talla popular


Igrexa de Vilausende
S. Ildefonso. Século XVIII

 S. Roque. Século XVII

Cruz parroquial. Século XVII 

 Custodia

Mirasol, sen madeira


O comercial porto de Mirasol non ten acumulada madeira. Só algúns montóns de restos despois de varrida a explanada de ampliación da superficie feita en 2005. E despois das queixas pola invasión de mosquitos. Unha ampliación que no seu momento parecía pensada para a macronave que suscitou oposición e non se chegou facer. E que hoxe, despois de anos como almacén de madeira, vese despexada.

20200726

CAÑIZARES versus BILL GATES. Jorge Sampedro Reimúndez


CAÑIZARES versus BILL GATES.
"A Fundación Bill e Melinda Gates leva feito máis polos humildes deste mundo nos seus vinte anos de existencia o que a Igrexa Católica nos seus vinte séculos".
   Lía, fai uns días, que saltaban as alarmas no Vaticano como consecuencia da viaxe que o Papa Ratzinger facía a Ratisbona, temendo que aproveitase o mesmo para fundar, cos opositores a Francisco, un novo e alternativo papado. Non sería a primeira vez. As forzas máis reaccionarias e fascistas que pasean seus solideos polos palacios catedralicios non soportan o talante humanitario, caritativo e bondadoso deste entrañable "gaucho".
   A Igrexa Española, palio do franquismo durante corenta anos e entusiasta colaboradora do xenocidio cometido, non é allea a este movemento contrario á idea do Papa Francisco de volver aos inicios. De achegar a Igrexa aos pobres, recuperar a humildade das institucións eclesiásticas e facelas máis empáticas coas necesidades do pobo, en suma, volver situala no lugar no que O fundador do cristianismo a fixara... entre os pobres, os desamparados, os humildes.
   Os ultras Rouco, Reig Pla, Munilla, Cañizares, intimidadores diabólicos de enfermizas mentes, sucios pensamentos e deplorables condutas, intentan, coa entusiasta colaboración das súas plataformas informativas: ABC, a COPE (Cadena Obispos Por España), 13 TV etc., evitar que o actual pastor do rebaño se desvíe do camiño polo que tan a gusto transitan, retozando na luxuria, a avaricia, a gula, a soberbia... pecados capitais que se pasan polo forro das súas sotanas.
   E ao final parece ser que o motivo da inquietante viaxe de Ratzinger, para o que houbo que alertar aos gobernos vaticano, italiano e alemán, utilizar un voo privado e mobilizar ao seu médico persoal e a unha das relixiosas que viven con el, debeuse a que foi a visitar ao seu irmán maior... a monseñor Georg Ratzinger... si home, a ese suposto pedófilo vinculado ao abuso de 547 nenos que pasaron polo coro católico que dirixiu durante máis de trinta anos na Catedral de Ratisbona. Debeuno de ir confesar e por suposto a absolver.
   Cañizares, "o que ningunea a pederastia" o portador dunha "capa magna" de cinco metros de fina seda, que Pablo VI xa desaconsellou en 1969, acusa, desde o seu inocente púlpito, á fundación Bill e Melinda Gates de financiar investigacións que perseguen a obtención dunha vacuna contra o coronavirus fabricada con células de fetos abortados. A este personaxe o seu pai non debeu de advertilo, de adolescente, de que a masturbación pode conducir a un á demencia. Haberá que mirar se tamén lle nacen pelos na palma da man.
   A Fundación Bill e Melinda Gates, creada por este altruísta matrimonio no ano 1994, ten como obxectivo a erradicación da pobreza no mundo e o investimento en programas de educación e asistencia sanitaria. A súa Fundación dedicou a estes obxectivos, nos últimos 20 anos, uns 50 000 millóns de euros. A fundación de Amancio Ortega dedicou, no mesmo periodo de tempo, uns 500 millóns. A Igrexa Católica recibiu en España, dos nosos impostos, 285 millóns o último ano. Destinou 12 millóns de euros a cubrir as perdas de 13TV dese exercicio (leva investido nesta infame canle desde a súa posta en marcha máis de 80 millóns de euros). A Carlos Herrera, por inocular odio á súa audiencia desde a "cristiá" emisora, pagáronlle un salario de 7 millóns de euros. A Cáritas Española, cun orzamento no ano 2019 de 337 millóns de euros, a Igrexas Católica destinoulle 6 millóns. Así, con dous collóns. Están tan absortos inmatriculando bens que non lles queda tempo de exercer a caridade.
   Nota: Inmatricular, como ben sabe o lector, é inscribir por vez primeira un ben inmueble no rexistro da propiedade. Isto é o que empezou a facer a Igrexa Española desde febreiro de 1946 por unha lei franquista (pensada para pagar os servizos prestados), que daba aos sacerdotes atribucións de notarios; desde entón fixérono de xeito compulsivo en todo o país e teñen inmatriculado todo tipo de inmuebles e propiedades: solares, casas, frontóns, aparcamentos, cemiterios... En 1998 o goberno de Aznar concedeulle máis atribuciones aínda e permitiu que se inmatricularan lugares de culto, algo que coa anterior lei non estaba permitido, polo que ademais de rexistrar ao seu nome todo outro tipo de bens, pasaron a inmatricular igrexas, ermidas, catedrais, mezquitas... moitos dos cales están declarados BIC (Bens de Interese Cultural). A día de hoxe levan máis de 30 000 propiedades rexistradas. Esta avaricia desbocada converteu á Igrexa Católica na sociedade inmobiliaria máis importante deste país.
   Ti segue, non sexas parvo, poñéndolles a X na declaración da renda. Deus? non sei, pero os seus medios de comunicación episcopais "non evanxélicos" agradecerancho.
Asdo: Jorge Sampedro Reimúndez

225


A fotografía amosa o aforo nun parque. Coincide que é no parque infantil de Ribadeo, pero iso é máis que nada, unha anécdota. Podería ser outro lugar: hai moitos outros aforos, noutros lugares, dos que se podería facer consideracións semellantes. E o dos aforos é só unha das facetas das novas normas a conto do coronavirus pandémico.
Neste caso, non se entende se os ‘225’ que pon de aforo son na zona limitada pola varanda ou non. Supoñamos que non, que os 225 están cavilados para incluír as zonas limítrofes, a que molesta á igrexa cos xogos de balón e o paseo ocupado coa tirolina. Sendo así, e incluíndo tamén o templete da música, usado pola infantería para diversas incursións, saen uns 1500 m2, medidos polo sixpac e sendo xenerosos. Ou sexa, uns 7 m2 por persoa. Un círculo de aproximadamente un metro e medio de raio. Ou un cadrado de 2,6 m de lado, que se axustaría mellor para encher o espazo sen recortes sobrantes entre as figurasformadas, os cadrados neste caso. É dicir, ata o de aquí, ben. Case dobre da separación aconsellada. E iso, co máximo aforo, cousa que, coñecendo o parque, pode darse nos concertos da banda. Concertos que, dadas as circunstancias, non hai previstos polo momento. En caso de entender que o aforo se refire á 'parte interna', incluíndo o templete da música, andaría por uns 900 m2, 4 m2 por persoa, equivalente a un círculo de un pouco máis dun metro de raio ou a un cadrado de 2m de lado. Aínda así, cumpriríase en teoría a separación aconsellada.
Agora ben, estamos a tratar con xente miúda. Que transmiten o virus aínda que teñan necesidade de xogar. Que con menos de 6 anos non se poñen a máscara porque non é obrigado e son nenos, e se lla poñen, quítana e xa está. Que precisamente por iso, porque son nenos, tocan o tocable, corren, berran, agrúpanse ben para xogar, ben para ver que ten o outro ou a outra, por simple curiosidade... co que a distancia aconsellada e o aforo parecen, sinxelamente, fóra de lugar.
É un só exemplo de normas que pretenden ser válidas cando nacen coxas, se non mortas, polo desenvolvemento social non escrito. Pola mentalidade e costume da xente, afeitos a outra situación de normalidade. E, figurémonos, se xa 'antes' nos custaba entender algunhas normas non só en países afastados, con outra ideosincrasia, senón mesmo ditadas aquí (cal era o pobo de Galicia que non permitía parar na rúa a máis de tres persoas?), e por suposto, coa dificultade extra que inflúe no seu cumprimento... como se pretende un cumprimento estrito agora? Despois de facer a vista gorda en innumerables casos -poñamos, inmobiliarios, para poñernos en situación- preténdese que un turista español dunha zona con rebrote dé aviso ás autoridades ó entrar no territorio galego para facerlle un seguimento? Quizais aplicando que o descoñecemento da norma non exime do seu cumprimento? Iso vale para reprimir e evitar listiños, pero non para cumprir.
Repito, son cousas e casos que me veñen á cabeza a bote pronto. Pero tamén, casos que manifestan non só o que lle queda por pulir ás normas caóticas -en tempo, espazo, situación- que se van ditando, senón tamén á consideración que na nosa sociedade e nós mesmos facemos da persoa. Non como individuo egoísta que se mira o embigo-centro do universo, senón como peza social, participante nunha sociedade dinámica da que todos somos debedores a traverso dun capital social que entre todos debemos poñer. Esperemos entendelo antes de que sexa demasiado tarde. E, aínda que agora esteñamos nestas, non só, nin moito menos, polo coronavirus. Ou poñemonos a falar de educación?

20200724

No nome de Isaac. Pablo Mosquera

No nome de Isaac

Para os galegos o 25 de xullo é a nosa Festa Nacional. Como Comunidade Histórica temos, podemos e queremos, celebrar tal día como símbolo da nosa identidade como pobo, con idioma, cultura e territorio.
Os que vivimos e sentimos esta costa Cantábrica do norte Galaico temos un lugar de referencia. Como o tivo Isaac Díaz Pardo, cuxo centenario celebramos este ano malia a pandemia. Deulle continuidade ao espazo industrial e cultural do Sargadelos nado no século XVIII, inaugurando fai corenta anos esa Cerámica multidisciplinar que asenta na parroquia de Santiago de Sargadelos do Concello de Cervo, por onde discorre o río Rúa camiño da Enseada de Rueta deixando ao seu paso canteiras de caolín, fragas en Rúa e Trasbar, muíños que moven as augas, fentos que se volven cor ouro coas choivas do outono, ou esas marabillosas hortensias multicores.
Sargadelos é o corazón da Mariña. Os visitantes da fábrica inaugurada en 1970, sempre se quedan atónitos diante desas figuras denominadas Mambrú. Ese personaxe nada ten que ver coa canción que as mozas da miña xeración cantaban cando saltaban á corda. Posiblemente, a súa orixe teña que ver con aqueles alfareiros ingleses que entre 1845 e 1862 traballaron para Don Luís da Riva e saíron dos seus fornos na IIIª e IVª etapa, cando a industria dirixíaa Edwin Forester e a Dirección correspondía ao neto do fundador, Don Carlos Ibañez, ao que correspondería a triste sorte de pechar en 1875. Por certo, na nosa inmortal Mondoñedo, chamáronlles Pachecos ou Macacos.
Personalmente prefiro as escribanías e os tarros de boticas. Sigo escribindo con estilográfica e emocióname recordar aqueles plumines que mollados na tinta servían para longas epístolas que a data de hoxe conforman documentos cargados con historias e descricións capaces de axudar aos historiadores para aproximarse á verdade de condutas e razóns de ser en personaxes con valor comunitario. Os tarros son fermosos recipientes que a mandato manexaba o primeiro boticario de San Ciprián, Don Julián Lopez García, discípulo do Pai Baltasar Merino.
Pasear por Sargadelos é recordar a Isaac Díaz Pardo e aquelas palabras que a modo de sentenza pronunciaba en 1946 para unha entrevista: "O artista ha de desgarrarse as entrañas ao parir unha obra e as súas pingas de dor e ledicia lograrán facerse permanentes, de tal sorte que a harmonía maniféstase entre a expresión e a forma".

RECURSO DE REPOSICION. Por nuestro faro

Zona de illa Pancha. En fondo verdoso, o que abrangue a Rede Natura 2000. Imaxe Sigpac.

RECURSO DE REPOSICION
   A pasada semana o colectivo “POR NUESTRO FARO” presentou un recurso de reposición no rexistro do concello de Ribadeo contra o acordo da Xunta de Goberno do día 19 de Maio no que se concede licenza de obras á empresa adxudicataria para construir unha cafetería nos antigos garaxes do faro.
   Como saben os lectores, o expediente para este proxecto comezou a tramitarse en maio de 2019 sen que o concello dese nengún tipo de información, cuxa primeira noticia soupose pola prensa a mediados de xaneiro de 2020. Deseguido o noso colectivo solicitou consultar a documentación pero non puido acceder a ela ata o 22 de Xuño, ou sexa máis de un mes despois de que estivese aprobada. Un exemplo de transparencia ó que xa estamos afeitos.
   O principal motivo do recurso é a falla de Estudo de Impacto Ambiental Simplificado. Como tamén temos informado repetidamente, este estudo de impacto foi esixido polo primeiro informe do Defensor del Pueblo de 17 de Febreiro de 2017 e reiterado pola mesma institución en outros cinco informes ata o 9 de Outubro de 2018. De todos estes informes o concello de Ribado non se deu por enterado agás unha consulta realizada á Autoridade Portuaria, que esta respostou sen dar unha argumentación xurídica sólida e mantendo o mantra inicial de que eran unas pequeñas obras de reforma do antigo edificio do faro e que non podían ter impacto nengún no medio ambiente. Sin embargo, a Autoridade Portuaria, ante a insistencia e a argumentación xurídica do Defensor acabou recoñecendo que o o Estudo de Impacto Simplificado era preceptivo e comprometeuse a realizado. Pero ese compromiso nunca se cumpriu. Todo esto sábeo perfectamente o Sr. Alcalde de Ribadeo, porque ademáis de comunicarllo o Defensor, o noso grupo encargouse de remitir todos os informes según ían chegando.
   Dende o noso punto de vista e o dos nosos asesores, o cumplimento desa prescripción legal segue estando vixente e máxime cando se pretenden realizar novas obras e proxectos na Illa Pancha. Cáese do seu peso que se non se cumpriu antes a normativa vixente, con mais motivo debe cumprirse con ocasión de unha nova obra que engade novos riscos de impacto por xenerar novas actividades que non foron avaliadas anteriormente.
   Pola outra banda o noso colectivo incorpora ao recurso outros dous puntos, a saber:
1) A licenza de actividade para os apartamentos, que ten data de 1 de decembro de 2017, esixe o acceso libre dos veciños e visitantes á Illa pancha sen que esta condición se teña cumprido a día de hoxe.
2) O día 23 de Agosto de 2018 publicábase no BOP de Lugo o “PROYECTO DE LEGALIZACION DE INSTALACION DE TRATAMIENTO Y EVACUACION DE AGUAS RESIDUALES, EN ILLA PANCHA” . Ao devandito proxecto o colectivo POR NUESTRO FARO presentou unha alegación e fixo o seguimento correspondente e con data de sinatura de 20/6/2020 recibimos unha notificación da Xefa da Area de Vertidos de Augas de Galicia que di: “(...) compre informarlle que o expediente de referencia atópase actualmente en trámite, polo que ainda non foi ditada a correspondente resolución (…)”. En resume, ese proxecto, pesie a que a obra foi realizada en Maio de 2017, segue sen contar ca aprobación definitiva.
   En conclusión: o noso colectivo solicita a suspensión do proxecto de obras de cafetería mentres non se realice o Estudo de Impacto Ambiental Simplificado, se faga efectivo o acceso libre e se aprobe o proxecto de fosa séptica pola autoridade competente.

O BÍTERE É TÍPICO DAS PRAIAS DE BARREIROS. ASTREA RUGOSA. Emilio Piñeiroa

O BÍTERE É TÍPICO DAS PRAIAS DE BARREIROS
ASTREA RUGOSA
Cuncha duns 5 cm de altura e de anchura similar; grosa e pesada con ata 7 voltas en espiral que forman saíntes na superficie superior e que posúen aos lados liñas espirais puntiagudas; o pé do caracol presenta un opérculo calcario con marcas espirais (obturando a abertura). Cor xeralmente vermello-pardo. Habita sobre rochas dende a franxa infralitoral cara abaixo. Esta especie atópase no Mediterráneo e na costa atlántica da Península Ibérica.

O BÍTERE ou OLLOMAO
Opérculo calizo de forma oval do gasterópodo Astrea rugosa, tamén coñecido como Ollomao (embigo de Venus, cuncha de caracol marino que ten forma de embigo), en Barreiros coñecido como “Bítere”.
Atópase nas praias batidas da costa galega a onde é arrastrado polos temporais dende o fondo do mar. O opérculo, denominado en castelán “haba marina", "ombligo marino" e "ojo marino” emprégagase como amuleto contra o mal de ollo e como remedio para diferentes doenzas, usos que se documentan xa no antigo mundo.
O bítere foi antano moi cobizado, pois decíase que quen o atopase disfrutaría dun ano de sorte, de amor, de paz e de felicidade.
Na actualidade tamén se busca e non é estraño velo como abelorio en colares e pulseiras. O seu cor é pardo-alaranxado polo anverso e branco, con perfectas espirais, polo reverso. O seu tamaño pode acadar os dous cm e medio.
Non o busque nunha praia calquera, nin sequera en tódalas de Barreiros, probábelmente perda o tempo; onde mellor se pode atopar o bítere, cando baixa a marea, é nos areais de Remior, Coto e Valea-Fontela.
Emilio Piñeiroa Lozano

20200721

ESCUDOS DE ARMAS DA CASA TORRE DE PUMARÍN. Pancho Campos Dorado

ESCUDOS DE ARMAS DA CASA TORRE DE PUMARÍN
Pancho Campos Dorado

A Casa Torre de Pumarín ou Pazo de Pumarín, coñecida tamén desde fai dous séculos como a Casa de Moreda, está en San Miguel de Reinante. Na fachada principal ten unha grande portada de cantería cuxo vano da porta está rematado por un arco de medio punto peraltado formado por dovelas en cuña e en ambos cantóns altos existen dous escudos de armas, magnificamente cicelados en baixo relevo. O conxunto está remarcado por un sinxelo bateaugas cadrangular cuxos extremos entrábanse noutras molduras verticais que, ademais de darlle un empaque señorial e harmonía artística, serven para protexer a portada e os escudos de armas da escorrentía da auga de choiva (foto 1).


Foto 1

Foto 2: lintel orixinal e debuxado por riba

Na foto 1, podemos ver a situación na fachada principal dos escudos de armas e do lintel (foto 2) sobre a fiestra alta cunha laude ou inscrición de construción que reza: “ESTA CASA (LA) HIZO ALVARO TABOADA I VIOLANTE DE ANDRADE SU MUJER. COMENZOSE EN EL AÑO DE 1559 I ACABOSE EN EL DE 1561”.
Esta laude evidencia de forma expresa a notable antigüidade desta casa solar de mediados do século XVI, que da pena vela derruírse pouco a pouco, e que desde o noso punto de vista farémoslle o estudio heráldico, pois presenta dous escudos de armas de grandes liñaxes do Reino de Galicia que están moi ignorados na historia da antiga provincia de Mondoñedo e na actual de Lugo, polo que é preciso proclamalos, fundamentalmente para que vindeiros estudos sexan máis completos na Xenealoxía da Galiza de tan antigas familias asentadas en San Miguel de Reinante. 
A importancia dos estudos xenealóxicos dunha familia é debida a que a súa xenealoxía pode dar datos históricos sobre a propia poboación. Mostra tan eminente deste aserto é a Biblia, que presenta unha completa cronoloxía baseada na ciencia xenealóxica, pois a familia e o seu liñaxe sempre foron motivo de preocupación no pobo hebreo, pois o Mesías anunciado por Patriarcas e Profetas ía nacer dunha persoa do pobo, e todas as familias querían ter ao día a súa historia xenealóxica (Tratado de Genealogía Heráldica y Derecho Nobiliario, Instituto Luís de Salazar y Castro; Curso de Licencia, 1961, páx.12).

ESCUDO ESQUERDO (segundo se mira cara á fachada)

Foto 3

Debuxado por riba

En Heráldica a súa forma trátase como un escudo español carlista ou escudo de forma de casulla (Heráldica Española, El Diseño Heráldico, Luis F. Messia de la Cerda y Pita, 1990, páx.29). O apelativo “carlista” refírese a Carlos I de España e V de Alemaña (1500-1558). Está rodeado dun marco cadrado formado en ambos lados dun adorno a modo de delgadas columnas salomónicas soportadas por pedestais de catro corpos. Pola parte alta cérranse as esquinas con cantoneiras e cun cordón horizontal retorcido. A parte baixa, carece de cerre, polo que os pedestais das columnas son a liña base de construción.
O espazo intermedio está recheo cun adorno exterior ao campo do escudo e consta de figuras con formas de gran riqueza, propias do sentido cultural e artístico do Renacemento. As figuras conforman unha grilanda que cerra enriba como unha coroa de loureiro á que se van engadindo simetricamente a ámbolos dous lados, floróns, cálices e figuras propias do Paraíso Terreal. Así, a media altura, aparece a mazá e a serpe, seguido dun ramo de flores que remata a parte alta da casula. Nas esquinas altas dous anxeliños coas ás abertas parecen estar vixiando ou ollando o que “por alí abaixo acontece”. As esquinas baixas están rematadas por dous floróns de rododendro.
O campo do escudo está cuarteado en cruz.
Primeiro cuartel: tres táboas dentro dun escusón en punta, rematado cunha “T” ou Cruz Tao e en orla oito caldeiras, as dúas superiores máis grandes. Fai referencia ás Armas dos TABOADA. Si tivera esmaltes serían: en campo de goles tres táboas de ouro en pau, bordura de prata con oito caldeiras de sable.
Este brasón parece ser dun descendente de D. LOPO PERES DE TABOADA (en campo de goles, tres táboas de ouro en pau) e da súa muller D.ª MAYOR MENDEZ (cinco caldeiras de sable en aspa) cuxos escudos acolados se atopan na sepultura do ano 1422, no mosteiro de Pallares no municipio de Guntín, Lugo. Neste caso hai dúas caldeiras altas demais e ó facelas de maior tamaño cas restantes, quizais sexa un detalle que fai referencia a un emparentamento desta Casa de TABOADA coas Armas dos RIBADENEIRA.
O escusón ten similitude na forma, co escudo do século XVI de D.ª Leonor de Aragón na súa sepultura da Capela dos Reis de Toledo (Heráldica Española, El diseño heráldico, Luis F. Messia de la Cerda y Pita, 1990, páx.37). As armas dos TABOADA na Casa da Torre de Arcos en Chantada ten catro barras en pau, rodeadas de seis caldeiras e na Casa Torre de Mera, en San Lorenzo de Vilamaior de Negral en Guntín, no escudo xaquelado e partido dos ULLOA E TABOADA, ten oito caldeiras iguais en tamaño.
Segundo cuartel: unha aguia mirando a destra, co voo baixado ou de ás caídas mostrando o peito. Son armas dos AGUIAR.
Terceiro cuartel: unha banda engulida de dous dragantes. Son armas dos ANDRADE sen lema. Si tivera esmaltes serían: en sinople, unha banda de ouro engulida en dúas cabezas de dragóns do mesmo metal véndoselles a lingua. Para estar totalmente correcto debería levar unha bordura de prata co lema: Ave Maria Gratia Plena. O lema, neste caso, quizais non fora gravado polo escaso espazo que hai no cuartel.
Cuarto cuartel: dúas serpes anudadas pola cola facendo unha “S”; tamén puideran interpretarse como dúas serpes cargadas pola cola con dúas lousas. Non podemos interpretar o brasón con exactitude, pero o máis probable e que sexan Armas dos LOSADA, quizais da liñaxe familiar de D.ª TERESA DE LOSADA casada con D. RUI VAZQUEZ DE QUIROGA, comendador de Benquerencia e mestre da Orde de Alcántara (Blasones y Linajes de Galicia, D. José S. Crespo del Pozo, Volumen III, páx.223).
Respecto deste cuarto cuartel, atopamos un matrimonio celebrado o día 3 de xuño de 1700 na Igrexa parroquial de San Miguel de Reinante que parece confirmarnos, nalgunha medida, que este cuarto brasón é de LOSADA polos apelidos da noiva:
D. DOMINGO DEL BUSTO Y VILLAMIL e D.ª MARÍA DE SIERRA Y OSORIO, pais do noivo D. DIEGO DEL BUSTO Y VILLAAMILL que se casa con D.ª MARIA PARDO DE ULLOA Y LOSADA (ela é filla do Capitán D. Juan Pardo de Cela y Taboada e de D.ª Antonia Ulloa Losada y Valledor. Testigos D. Gaspar de Lamas, cura de S. Julian de Cabarcos, Bernardo Rodríguez de San Pedro de Benquerencia e D. García Valledor, de Presno, Asturias (Libro Matrimonios Nº1 (1670-1738) Folio 175-V, San Miguel de Reinante)


ESCUDO DEREITO (segundo se mira cara á fachada)

Foto 4

Debuxado por riba

A súa forma trátase en heráldica como: escudo español carlista ou de forma de casulla, igual que o antedito escudo esquerdo.
O adorno exterior ao campo do escudo, moi erosionado, asemella o do escudo esquerdo, pero con motivos ornamentais distintos. Aquí vemos que a coroa está feita de follaxe, froitas e cálices de flores distintas, e as figuras das serpes e das mazás, foron substituídas por “panelas” (follas de álamo), iguales cas da parte alta. En cambio, as esquinas altas rematan con anxeliños de ás abertas, como no escudo anterior, e as esquinas baixas en outro tipo de floróns moi deteriorados pola erosión da intemperie.
O campo do escudo está dividido en catro pola que parece ser unha cruz ortodoxa, con tres vigas ou traveseiros horizontais, que asemella a das Armas dos PARDO.
Primeiro cuartel: desdebuxadas pero recoñecibles, aparecen medias rodas e rodas de pedra das Armas dos CAMBA. Este apelido, segundo unha antiguísima tradición proben de Lucio Cambelo (ou Cambero) Romano, pretor ou virrei de Gallaecia, proxenitor de moitos señoríos dos CAMBA e dos TABOADA (Fortalezas de Lugo y su Provincia, D. Manuel Vázquez Seijas, Tomo I, páx.6) (Nota: os Taboada entroncan moitas veces cos Camba. Son parentes de D. Gonzalo Taboada y Ulloa, cuxas armas dos Taboada aparecen no 2º cuartel e as dos Camba no 3º cuartel do seu sepulcro na igrexa de Sta. María de Noceda -Lalín // na Casa de Caldaloba o escudo está dividido en doce cuarteis coas armas dos: Camba, Ribadeneira, Aguiar, Andrade, Taboada, Montenegro, Ron, Valcarce, Luaces, Zúñiga/Bermúdez, Bolaño, Rois e Yebra)
Segundo cuartel: moi desdebuxado e difícil de interpretar. Parece un cuartel tronchado e encaixado ou encravado, formado por un axadrezado baixo, de armas dos TRABA; dos ULLOA ou das armas dos ALVAREZ SALGADO, e na parte alta figuras indescifrables polo desgaste. A xenealoxía deste cuartel tronchado puidera referirse á de D.ª MAYOR FERNÁNDEZ DE TRABA TRASTÁMARA, terceira filla da condesa D.ª SANCHA FERNÁNDEZ e do rei D. FERNANDO de León, quen casa con D. LOPE SÁNCHEZ DE ULLOA (Blasones y Linajes de Galicia, D. José Santiago Crespo del Pozo, Primeira Edición do Mosteiro de Poio, Volume V, páx.165).
Terceiro cuartel: axadrezado en escusón das armas dos ULLOA, e postas en orla dúas serpes afrontadas coas colas entrelazadas das armas dos PRADA.
Cuarto cuartel: moi desdebuxado o que pode darse a outras interpretacións. Parece un cabaleiro montado a cabalo mirando a destra, con lanza en banda empuñada polo lado destro do cabaleiro. Parecen ser armas dos GUNTÍN, GUNDIN ou GONDIN cuxa casa solar provén de Gundín, do Concello de Monterroso, fundada no ano 1555 por Gómez de Gundín. En 1589 levanta o Pazo de Laxe nese concello, D. Francisco Salgado Guntín. Na xenealoxía atópanse emparentados con ilustres familias galegas como os Ulloa, Salgado, Gil Taboada, Montenegro, etc. (Blasones y Linajes de Galicia, J.S. Crespo Pozo, Volume III, páx.105)
A Xenealoxía de D. ÁLVARO DE TABOADA (Y AGUIAR) + D.ª VIOLANTE DE ANDRADE (irmá de don FERNÁN SANJURJO MONTENEGRO, veciños do Padornelo, parroquia de Santiago de Sancobad, inmediato a Vilalba) por non alongar máis este artigo, pode verse completa e con notas, no libro Escudos de Armas do Concello de Ribadeo, capítulo 1: “Escudo de Armas da Aduana Vella de Ribadeo”, páx. 46 - versión preliminar no blog, aquí-).
Por qué esta Casa dos Pardo de Taboada pasou a ser chamada a Casa de Moreda? Pois ben, Dª VIOLANTE déixalle a herdanza ao seu neto D. JUAN JOSÉ ACEVEDO PARDO TABOADA e vai ser última posuidora do pazo Dª MARÍA JOSEFA PARDO DE CELA ULLOA Y TABOADA, por cuxos beneficios preitearán os seus fillos, no ano 1738, D. CARLOS MIGUEL, dono da casa da Aduana Vella de Ribadeo e D. GASPAR JUAN ACEVEDO PARDO Y TABOADA, casado en Castropol con D.ª ISABEL ABELLO Y CASTRILLÓN. D. Gaspar morre entre 1753 e 1764, e queda como apoderada do seu fillo D. Juan José que é o dono e señor do Pacio de Pumarín.
A comezos do século XIX (1801) D. Juan José Acevedo Pardo Taboada que vive na casa principal de Brul, parroquia de San Salvador de Tol no Concello de Castropol, arréndalle en foro perpetuo a propiedade a D. DOMINGO PÉREZ DE MOREDA casado con Dª Francisca Rodríguez, cuxa familia vai a ser quen redima o foro, de aí que hoxe se coñeza o Pazo de Pumarín como a Casa de Moreda. Don Domingo Pérez de Moreda era un fidalgo descendente, segundo preito de fidalguía do ano 1662, de don Juan Pérez de Moreda, capitán, ou de seu irmán don José de Moreda (falta concretar este dato), e que ese ano do ditame do preito eran veciños de Sanlúcar de Barrameda (Cádiz) e no que se especifica que eran naturais de San Cosme de Barreiros (Lugo) (Real Chancillería de Valladolid, Código de referencia: ES.47186.ARCHV//SALA DE HIJOSDALGO,CAJA 1421,14).
Desde aquí darlle as grazas a don Faustino Recalde de San Miguel de Reinante quen fixo unha encomiable labor documental da xenealoxía tanto dos Pardo Taboada como dos Pérez de Moreda, que tan ben nos atinxe nesta descrición.

20200719

Ecoloxía, medio ambiente, eleccións Parlamento Galego 2020

   A auga pasada, atópome un vídeo publicado dous días antes das eleccións, o 10 de xullo, no que se trata de faceer unha análise da incisividade dos programas de diversos partidos en ecoloxía e medio ambiente. Os partidos elixidos por quen fixo a análise son os seis que estaba previsto que obtiveran mellores resultados. Chamoume a atención, e como referencia (só como referencia, pois estimo que estas valoracións implican subxectividade aínda que se pretenda obxectividade, e desexos máis que feitos) deixo unha traslación a varios gráficos, aumentando o alcance da pretensión inicial do vídeo.
   O primeiro gráfico corresponde a suma acumulada do monto dos diversos indicadores empregados. Como cada indicador é valorado de 1 a 5, o mínimo acumulado para cada partido é 9, por iso se pon no 9 a liña gorda de separación. E, como son 9 indicadores a valorar, o máximo de puntuación é 45, o extremo da táboa, que non acada ningún dos grupos.
   A segunda gráfica é un resume da valoración que os partidos, en conxunto, dan a cada un dos indicadores, referenciando así a importancia relativa de cada apartado no 'mundo político'. O mínimo (1 por partido) é 6, e o máximo (5 por partido), é 30, o que daría unha media de 18, que é superada por todos os apartados. A notar que a 'política clásica', que viría representada pola mobilidade e ordenación do territorio, está máis ponderada (é dicir, máis considerada) que a 'novedosa' e 'transgresora' transición ecolóxica. Quizais alguén interprete que o turismo tampouco está moi valorado, pero é que se trata de imbricar o turismo como vertebración do espazo cara a sostibilidade ecolóxica e medioambiental, cousa diferente do tratamento actual do 'turismo'.
   A táboa de datos extraída do vídeo, e sobre a que se fixeron as gráficas anteriores, é a seguinte: 

Por que se chama ‘La Comarca del Eo’?

Esquema collido de https://gl.wikipedia.org/wiki/Li%C3%B1a_Ribadeo_-_Vilaoudriz, licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 3.0

   O outro día, ó ensinarlle a alguén un artigo do último número de ‘La Comarca del Eo’, atopeime cunha pregunta súa, formulada máis ou menos: “E por que se chama ‘La Comarca del Eo’? Non se debería chamar mellor ‘A Mariña’”? Din unha resposta rápida, referíndome non á causa última de quen tivo a idea, que non sei, senón ó cambio das condicións no entorno entre a época na que naceu a Comarca e hoxe, o que explicaría a elección do nome. E logo, quedei pensando e decidín escribir este artigo.
   La Comarca del Eo, semanario ribadense, leva editados 5235 números, que a un por semana, cun par de excepcións, da máis de 100 anos, retrotraendo o primeiro número a 1919. Naquel momento, cando pouco se titulaba en galego, a elección do castelán era o predeterminado. E xusto despois da I Guerra Mundial (ou Gran Guerra Europea, se se ten outra mira) as comunicacións para transporte tiñan unha aparencia abondo diferente, estando marcadas na zona polo ferrocarril da empresa mineira que explotaba o ferro en Vilaoudriz. O ferrocarril a Vilaoudriz, ferramenta para o transporte mineiro e aproveitado para transporte de persoas, estaba en pleno apoxeo, vertebrando unha comarca que abranguía entre Ribadeo e a Pontenova, e a ambas beiras da ría de Ribadeo e do río Eo, das Figueiras ou Castropol a San Tirso ou máis aló da actual Pontenova. Mentres, os transportes por estrada facían ver moi lonxe lugares como Viveiro. É dicir, nunha época na que as viaxes eran máis longas en tempo, máis curtas en distancia e ben diferentes en condicións, estaba vertebrada unha comarca da costa ó interior por ese ferrocarril que se quixo prolongar, de xeito infrutuoso, ata Ponferrada. Por contra, tiña abondo menos sentido falar da existencia dunha vertebración de territorios costeiros, por moito que se tivera comunicación en base ó mar.
   O ferrocarril marcou o desenvolvemento de toda a zona ó tempo que intensificou as relacións entre as persoas, cando o transporte dependía dos carros máis ca dos camións e os coches eran un luxo que rara vez se vía pasar mentres a xente se desprazaba en transporte comunitario. Ese ferrocarril foi desatendido no seu mantemento, ata a desaparición final do servizo a raíz dun derrube nun túnel en Ove, a pouca distancia da vila de Ribadeo. Túnel cortado, á entrada do que se pode acceder aínda hoxe, chegando dende o pobo por rúas e estradas chas, vías de comunicación feitas aproveitando o antigo trazado da vía. Neses tempos, os 60 do pasado século, o tren, desatendido, lento e con servizo deficiente, non era competitivo para a empresa privada. A perda que supuxo chega ata o de hoxe, cando se quere recuperar o seu trazado para facer unha vía verde de máis de trinta quilómetros, ampliando o xa recuperado. Caeu o tren e hoxe, como amosa o exemplo que da título ó artigo, a ‘Comarca del Eo’ vese como un nome estraño, ó que hai que procurarlle o significado.
   Unha historia para lembrar hoxe, cando esa outra comarca que outro tren axuda a vertebrar, a Mariña e o ferrocarril de vía estreita Ferrol-Xixón (esta vez, de mans dunha compañía que se supón de servizo público), están en perigo.

Galicia: despensa, vivenda, refuxio. Pablo Mosquera

Galicia: despensa, vivenda, refuxio
Pensar diferéncianos doutros mamíferos. Mesmo dalgúns de nosa mesma especie humanoide. Polo menos esta pandemia coas súas derivadas sociais estimulounos para usar o tempo de confinamiento ordenando o noso pensamento, en conversa con nós mesmos, cos amigos, con libros, cadernos e toda clase de "derroteiros" que nos axuden a situarnos desde o pasado no futuro inmediato.
Di o meu amigo, artista e columnista, Sito Otero Regal, que os galegos non nos queremos a nós mesmos. Ao peor é que non nos ensinaron. Ao peor é que aqueles poderes fácticos e os actuais, téñenlle medo a tal actitude galaica que se deu cando A Habana era a cidade do mundo con máis galegos, e estes, fixéronse Irmandades da Fala con programa político e económico -Lugo 1918-
Non o coñezo. Pero sorprendeume. Carlos Vales, director de Ceida afirma que Galicia dispón das condicións naturais para responder con éxito á crise. Dito en román paladino, a autoxestión da nosa despensa -mar, horta, cabana, derivados alimentarios- teñen, sumado á nosa reserva da biosfera, capacidade para unha reconstrución propia e a compartir, se nos poñemos mans a ilo, se atopamos un patrón que nos dirixa e nos ilusione. E ademais, descubrindo esa vida rural que coas súas dispersións poboacionais defendéronnos ante a primeira vaga da pandemia.
"Galicia: terra de oportunidades". ¡Gústame!. Por fin descubrimos o que somos. Ese sabio modo de vida, esa forma sensata de estar no mundo, esas virtudes que nin nós mesmos recoñecmos, salvo cando emigramos e descóbrenas fóra dos nosos fogares-aldeas-parroquias-concellos. Sen dúbida temos o que a outros lles falta. Espazos abertos no medio de verxeles ou na costa máis ao norte con máis de 1600 quilómetros cargados coa historia daqueles gremios de mareantes que nos puxeron en contacto con outros pobos nunha actividade comercial eficiente.
Atrévome a dicir que mentres o eixe Mediterráneo está esgotado polas circunstancias, o eixe Cantábrico desde Portugal ata a fronteira con Francia, pode e debe ser o futuro. Ata me estraña e comentábao cun amigo da infancia, que aos gudaris -soldados- de Alcoa, non se lles ocorreu que a forza do futuro reside nese porto de San Ciprián, por onde entra a bauxita e sae o aluminio, mentres o dique norte permanece durmido.
Adoito ler o que predice o economista yanqui Nouriel Roubini. Ademais cada día, cada semana, nos fustigan cos enfrontamentos norte-sur da UE. Non se fían de nós. Os do norte son prestamistas duros e puros. Poida que nolo gañaramos a pulso, e máis agora con determinados "personaxes ministrando". Pero salvo que a situación se complique, tal como vaticina Christine Lagarde, temos un panorama de axudas procedentes de Europa condicionado a perder a nosa soberanía e á imposición de medidas draconianas.
Ata sesudos pensadores do mundo afastado das humanidades, onde algúns estamos desde sempre, aseguran que a globalización mantivo os custos laborais e de produción moi baixos, pero tras tocar teito e converter aos traballadores occidentais en parias precarios, agora asistimos á renacionalización con desmantelamento desas cadeas instaladas na China, India, etc. Volvemos mirar cara a dentro. Volvemos recuperar o noso. O desenvolvemento sostenible non só debe coidar o medio ambiente, debe ser consciente das oportunidades que ofrece o noso propio territorio, e así fixar a poboación con dignidade, e lograr a soberanía alimentaria cambiando o modelo urbanita e facendo das nosas comarcas, cidades horizontais.

20200718

Seguindo coa análise das eleccións autonómicas 2020 en Ribadeo

Seguindo co desmenuzamento dos datos das eleccións ó Parlamento de Galicia de xullo de 2020, pasamos á parte correspondente a voto en relación a renda e lugar.
Se se collen as diferentes seccións censais e mesas:
2705101001 Turismo
2705101002 Teatro
2705101003 Col. Sgdo. Corazón
2705101004 Ove/Vilaselán
2705101005 Vilaframil/Devesa
2705101006 Covelas/Vilaousende
E se cruzan os resultados cos datos de renda (accedín só ós de 2016), obtense a seguinte gráfica de porcentaxes de votos a cada partido en función da renda de cada sección censal:
Nótase que o voto ó BNG é o máis uniforme a traverso dos diversos conxuntos de renda, votando máis ó PSOE as seccións de rendas relativamente máis altas (vila), e ó PP as relativamente máis baixas (campo). A estatística correspondente ós demáis partidos só tería algo de valor polas cifras implicadas nos casos da coalición na que participa GeC/Podemos/... que recabaría votos de xeito diferencial nunha sección censal, a de menor renda, aumentando polo demáis lixeiramente a porcentaxe nas rendas máis altas, e Vox, que si tendería a aumentar o número de votos recollidos ó aumentar a renda.
Case complementario co anterior, ó ser as seccións censais da vila as de maior renda, é o gráfico seguinte, que distribúe os votos agrupándoos na vila e no campo (incluído Rinlo neste último):
Vese ás claras unha diferente distribución de votos na vila e no campo para os cinco partidos máis votados, mantendo a porcentaxe só o BNG, como xa vimos na gráfica anterior. 
Para comprender mellor e ter unha visión de conxunto, hai que lembrarse de que o censo na vila é abondo superior ó censo no campo, co que o peso das porcentaxes nun e outro caso son diferentes.
E, algo que non debemos esquecer por ausencia dos implicados, segundo o ine:
É dicir, o 15% de votantes de Ribadeo está no estranxeiro, a máis dos desprazados noutros lugares de España. Por experiencia propia, sei que pedir o voto por correo, dificultades aparte, non implica nin moito menos poder votar, a máis de que no estranxeiro implique asemade pasar por un consulado, que pode estar a varios centos de quilómetros. É dicir, eses votos, que polo que parece non serán contabilizados ata mañá, sendo os datos actuais que estou a manexar provisionais, son votos difíciles de conseguir para exercer o dereito. De aí a baixísima participación dese sector, e o que se pode intuír, unha posible notable variación de resultados en caso de que se normalizara a situación.

De Ribadeo a Galicia: proxeccións electorais

Unha vez do dominio público os resultados electorais do pasado 12-X, contiúo remirando as eleccións, desta volta cunha proxección dos resultados, como se Ribadeo fose Galicia enteira.
En primeiro lugar, á vista da táboa de resultados, chama a atención a abstención, que segue a aumentar como quedou claro en 'Historia das eleccións autonómicas en Ribadeo', situándose por riba da media galega, pero non moito, e menos aínda tendo en conta que o concello atopábase en situación de restriccións polo coronavirus.
Unha distribución visual dos votose abstencións sería:

Tamén chama a atención que un partido, C21, non obteña nin un só voto. A concentración de votos nos partidos 'grandes' foi evidente e tivo 'consecuencias colaterais'.
A táboa anterior, que se pode ver en grande premendo sobre ela, indica como sería a distribución de escanos se todos os escanos de Galicia dependeran de xeito único do votado en Ribadeo. Aparece en tamaño maior o número de votos que custaría cada escano a cada partido. Á súa esquerda, canto tería costado se ese partido perdera un escano. E, á dereita, se ganara un máis (o que pasa ó descartar ós partidos que non obtiveron o 5%).
Polo sistema D'Hondt usado en España, o PP conseguiría 40 escanos, a un custe de 57 votos por escano, o BNG, 22, a un custe de 59 votos/escano, o PSdeG-PSOE, 10, a 62 votos/escano, a coalición Podemos-...-ANOVA, dous escanos 67 votos/escano, e VOX, 1 escano cos seus 92 votos:
A notar, por certo, que os en branco non conseguirían deixar un escano baleiro no Parlamento.
Pero, a nivel España, hai unha limitación cando os partidos non se presentan nunha soa circunscrición: necesitan o 5% de votos dunha circunscrición para sacar representación. Con isto, quedaría:
Se lembramos o resultado a nivel Galicia, 41 - 19 - 15, infírese que o respaldo ao PP é semellante ó que recibe noutras partes de Galicia, mentres que o BNG sae máis favorecido que a nivel Galicia, a costa do PSdeG.
Así, mirando as papeletas electorais de Lugo, entraría a lista completa de PP e BNG, suplentes incluídos, mentres que o PSdeG aproveitaría pouco máis da metade da lista.

20200717

Historia das eleccións autonómicas en Ribadeo

Ribadeo é un lugar máis que contabiliza nas eleccións ó Parlamento de Galicia. E, como tal, tren a súa historia de números, filias e fobias ó longo do tempo. Velaeiquí algúns gráficas para representar esa historia dende o ano 1993.
O primeiro, un gráfico coa cantidade de abstención. Vai medrando, o que indicaría un afastamento da xente en relación ás eleccións autonómicas. Ó tempo, vese que influencia do COVID-19 en relación coa decisión de achegarse ás urnas non foi tanta, incrementandose a abstención esta convocatoria en relación a 2016 arredor dun 15%.
A segunda gráfica da os votos históricos nas autonómicas en Ribadeo para os tres partidos máis votados. é evidente que o afundimento das coalicións de esquerdas arredor de Mareas, Podemos, Equo, etc, foi capitalizada polo BNG:
Na gráfica tamén é evidente que, grazas a eso, é o único partido reseñable que sube en votos. E moitos, aínda que queda lonxe o PP, que recolle a maioría. Tamén que, exceptuando o xa dito do BNG nestas eleccións, o aumento de abstencións remata afectando máis ou menos de xeito semellante a todos os partidos máis representativos.
En fin, outro día, unha análise sobre outro aspecto destas eleccións en Ribadeo.


20200715

Segunda parte del Diario de un Confinado en Olavide. AGARIMO. Ángel Alda

Ventana de Rinlo

AGARIMO

Miércoles 15 de julio

Por fin. Esta noche termina el confinamiento en la comarca de la Mariña. Mañana tendremos la ocasión de estar con la familia y los amigos del otro lado de la Ría. Y podremos ver chapotear en la arena y en el agua de Arnao a nuestra Manolita.

Esta noche lo celebraremos en casa con unos percebes comprados esta misma mañana en la cetárea de Rinlo. Percebes de San Cosme que por aquí los percebeiros todavía no bajan a la marea. Y con una botella de Godello del pueblo de mi amigo Xavier, el Barco de Valdeorras.

Y el viernes a Oviedo. Ya saben aquello de quién va a Santiago y no al Salvador.

Esa es la novedad. La gente de Ribadeo ha aguantado bien estos días en los que tanta confianza tenían depositada. Es muy duro pasar por lo que ha pasado por ejemplo mi amiga Pepa de la Cortiña con anulaciones de las reservas que tenía ya contratadas en su hotel rural. La gente ha cambiado sus destinos y han marchado para Asturias o para las rías baixas. Esos ya no volverán. Pero ustedes si. Por favor vengan a la Mariña. Descubran un territorio amistoso y a unas gentes cariñosas y trabajadoras. Unas playas vírgenes. Un cielo y un mar con todas las gamas del azul y del verde. Montes, valles y arroyos deliciosos. Y la mejor dieta del mundo. Caminos para recorrer a pie o en bici. Y un clima imposible de mejorar, incluyendo las dosis de bruma y lluvia que un viaje romántico exige.

Y aprenderán palabras maravillosas como vagalume, enxebre, brétema, xeito, luar y tantas otras.

Vengan. Es una orden. Con mascarilla y gel hidro alcohólico. Pero vengan.

Esta misión de contar mi segundo confinamiento ha terminado. Ha sido un placer.

Con moito agarimo

Ángel

A Mariña, aberta

Subzona hospitalaria de Burela

Excepto Burela.
Dentro das novas anormalidades ás que nos imos afacendo / nos están a afacer, hoxe pola noite Ribadeo e o resto da Mariña que quedaba, excepto Burela, pasará á nova normalidade.
A falta de estatísticas precisas (ACISA ten avanzado só cifras de cálculos grosso modo) estimo que estes dez días de peche extra (5 iniciais de toda a subárea sanitaria mariñá e prolongación doutros 5 nos concellos costeiros) fixeron máis mal a Ribadeo que o anterior confinamento. Tanto polo que significou de marchas e cancelacións turísticas como pola imaxe, ó ser sinalada como 'terra perigosa', aínda que a incidencia da pandemia se teña reducido a catro casos, despois de aglutinar Burela vinte veces máis que Ribadeo.
No medio, eleccións ó Parlamento de Galicia, e desconcerto xeralizado, tanto sobre as medidas (límites de confinamento, ou duración posible, por poñer dous exemplos) como sobre o que podían implicar cara ó futuro máis inmediato. Ou ó ver que mesmo nunha cadea de televisión de alcance estatal se facían entrevistas na mesma praia das Catedrais a xente que non tiña en conta ese 'peche de fronteiras mariñás'.
Aberta, ata cando? Esperemos que esta segunda pasada do coronavirus pola zona (moito máis próxima esta vez que cando había máis alarma a nivel España) teña servido de aprendizaxe para evitar que no temido previsto rebrote de outono as cifras de afectados (e todas as consecuencias que implica) se volte disparar. Iso implica estar ó tanto das medidas de hixiene, separación e enmascaramento, na xente, a máis das medidas normativizadas para os negocios e actividade produtiva.
Son tempos de cambio e adaptación, estimo que preludio doutras moitas adaptacións que teremos que facer, segundo previsión de diversas organizacións a nivel mundial e relacionadas con outras crises que xa están entrando pola porta. É dicir, tempo de aprendizaxe e reprantexamento, mirando dende o medio ambiente a unha sociedade máis xusta, con necesidade de ter unha mentalidade máis aberta, algo que notei en falta na campaña das pasadas eleccións.

20200714

Papeletas electorais de xullo 2020 en Galicia

Por orde alfabética de siglas:













Segunda parte del Diario de un Confinado en Olavide. PATRIOTAS. Ángel Alda

Un helicóptero de la GC vigila el puente que conecta Galicia con Asturias a su paso por Ribadeo.
PATRIOTAS


Martes 14 de julio

Que fecha más magnífica para recuperar dos ideas: la de la posibilidad de la revolución que nunca tuvimos y la de la existencia de una nación llamada España que puede que tampoco.

Al mismo tiempo que se creaba la idea moderna de estado español algunos de nuestros vecinos gritaban a favor de las cadenas. Eso da cuenta de nuestra difícil historia. Algunos creen que Isabel, la reina católica, fue la primera monarca de España. Pues no. Ni siquiera fue la reina querida por la mayor parte de los castellanos. Hubo unos cuantos que hubieran preferido a Juana la Beltraneja. Igual que en los inicios de la segunda restauración borbónica algunos hubieran preferido a don Juan, representante de la legalidad dinástica. Suele haber un Juan o una Juana por medio en los momentos cruciales de nuestra monarquía. Ahora se nos ha cruzado por medio una tal Corina. Enredos en la casa de los enredos.

Uno diría que en medio del agobio pandémico los países deberían suspender sus conflictos y declarar una Tregua de Dios como en la Europa del siglo XI. Pues no. Enfrentaremos la crisis de salud y la económica en medio de la crisis de la globalización y del desgobierno mundial. En la era del Brexit y del poder de los Frugales. En los tiempos del cambio climático y de la crisis de energía más grave que nunca hayamos vivido. Un pan como unas tortas.

Y en España, no trato de escribir un memorial de agravios, vayan sumando un caos regulatorio en el que no parece haber leyes suficientes o eficientes para garantizar la salud pública y cuando las hay no hay jurisprudencia. Las de alarma y excepción por las exigencias parlamentarias por ejemplo. Las autonómicas por su fragilidad legal y las municipales por la precariedad en la que viven esas instituciones. Y en medio unos poderes judiciales que hoy pasan olímpicamente como ha ocurrido con la negación del derecho al voto de los enfermos de la Covid en el caso de las elecciones vasca y gallega o suspenden con contundencia iniciativas como las del gobierno catalán para Lleida.

Los que me siguen de siempre saben lo que pienso sobre lo que considero una crisis terminal de las instituciones democráticas españolas. La Constitución del 77 parece haber llegado a los límites de su capacidad plástica de interpretación. Unos quieren reventarla por el lado de las restricciones y cierre centralista y otros abriría en canal hacia modelos confederales. Unos quieren limitar el acceso a las instituciones de las fuerzas "desleales" como única forma de poder resolver el empate que impide crear mayorías cómodas de gobierno y otros quieren transigir con demandas no alineadas con la letra constitucional para tener lo mismo, mayoría parlamentaria.

El caso es que ni por un lado ni por el otro se vislumbra líneas de acomodo. Algunos tratan de reinventar algo llamado el consenso de la transición y otros involucrar en la solución a poderes no democráticos. Pocos exploran cambios desde la legalidad conscientes de su imposibilidad.

Y en esas llegó Corina y levantó la alfombra. Recemos. Dichosos los tiempos en los que sus majestades y altezas arreglaban sus problemas sexuales con una señora de distinción sin igual o con un guardia de corps de discreción garantizada.

Llevo dos meses estudiando a fondo el reinado de Alfonso XIII y he llegado a la conclusión de que sus errores políticos fueron la fuente principal del desastre español de la primera mitad del siglo. Sería largo de contar y por otra parte suele ser la conclusión historiográfica más habitual con lo cual no es que haya yo descubierto el Mediterráneo.

Felipe VI está a tiempo de evitar no solo la caída de la monarquía, que sería lo de menos, sino la deriva de la democracia española que está aquejada de todos los signos de la enfermedad terminal. Por supuesto que en lo personal Felipe no es la causa de esa crisis y posiblemente su peso y el papel que pueda desempeñar en la posible solución de esa crisis no puede ser determinante. Pero si sabemos una cosa. Él puede ayudar o perjudicar. Y eso de por sí puede determinar en mucho el curso de las cosas.

He dedicado muchos años de mi vida profesional a la comunicación de crisis. He tenido grandes maestros. Y la mejor recomendación que siempre he recibido y he procurado transmitir es muy sencilla. Evitar los errores es la mejor estrategia. Y siento como si lo estuviese viviendo personalmente que en estos momentos la posibilidad de equivocarse es enorme. Y él, me refiero a Él, es el único que no se lo puede permitir. Si se equivocan Sánchez, Iglesias, Casado o Abascal siempre tienen relevo. Hay elecciones y vida parlamentaria y política. Pero si se equivoca Felipe no tiene fusibles. Leonor es muy joven y yo no veo a doña Leticia en plan María Cristina me quiere gobernar. Y otra conclusión. Ese consejo parecería invitar a no hacer nada. Pero eso también sería un error colosal. Sobre que debería hacer tengo mis propias ideas. Pero eso ya es otro capítulo y normalmente por eso suelo cobrar. Y más en caso de clientes monárquicos siendo yo republicano de nación.

Bueno, ya les he dado la brasa suficientemente por hoy. Mañana más. Y las últimas del verano. Espero.

Mis bendiciones

Ángel