En Ribadeo, música.

Hoxe (xa onte) fun o concerto de Santa Cecilia da Banda de Música Municipal de Ribadeo. A unha hora un pouco inconveniente para o meu gusto (as 21:00), no auditorio municipal que estivo abondo cumprido, pero sen chegar ós cheos de vai uns anos, con Hernán Naval ó mando. Un concerto en dúas partes, na primeira das que a Big Band con 20 membros e Marcos como director interpretou 'in the Mood', de Glen Miller, 'Can't help falling in love', de Jerry Novak, 'Blue book', de Lennie Niehans, 'Bésame mucho', de Frank Constock (teño que investigar, non aparece ese home relacionado coa canción célebre que ten por autora polo que parece a Consuelo Velázquez; supoño que será un arranxo e o puxeron como autor), e Mr. basket, de Matt Harris. Na segunda, Lourenço Cruz fixo interpretar á banda obras de Jan van der Roost (Arsenal), Alfred Reed (First suite for band), Rafael Taléns (Cançons de mare) e Reveriano Soutullo (Ponteareas) Un concerto moi aplaudido, algo no que colaborei, e presentado por Suso López, que segue a pór ese toque de maxia nas súas presentacións musicais. Non me extendo máis: a banda ténme entre os seus forofos e pretendo ser imparcial. Unha maior extensión daría pé a que non controlara a miña crítica. De calquera xeito, como homenaxe,aí vai a historia dos primeiros anos da banda tal e como a dispuxen para que saíra no libro do 5º aniversario (pódese ver tamén aquí:personal.redestb.es/agremon/bmr1.html). -- Aquí está a historia de actuacións da Banda Municipal de Ribadeo:

04/12/98 Lugo Círculo das Artes

7/11/98 Ribadeo Sta. María do Campo II Cumio do Camiño Norte

13/09/98 Tomar (Portugal) Mouchao, 18º Convivio de Bandas

12/09/98 Tomar (Portugal) Mouchao, 18º Convivio de Bandas

11/09/98 Tomiño Festas Patronais

8/09/98 Ribadeo Praza de Abaixo Patroa (procesión e concertos de mediodía e tarde)

22/08/98 Ribadeo Praza de Abaixo IV Festival de Bandas

14/08/98 Ribadeo Sta. María do Campo 6as. Xornadas Mar por medio

8/08/98 Ribadeo Sta. María do Campo Centenario de Dámaso Alonso

25/07/98 Ribadeo Pza. de Abaixo Día da Patria Galega, Música de Cine

25/07/98 Castropol (Asturias) Festas de Nªº Sº do Carme

15/07/98 Tapia de Casariego (Asturias) Festas de Nª Sª do Carme

9/07/98 Ribadeo Sta. María do Campo Centenario de Dámaso Alonso

14/06/98 Ribadeo Procesión Corpus Christi

17/05/98 Ribadeo Sta. María do Campo Día das Letras Galegas

19/04/98 Vilaselán Festa Virxe de Vilaselán (estreo da obra Virxe de Vilaselán para banda)

10/04/98 Ribadeo Procesión Venres Santo

05/04/98 Ribadeo Igrexa Sta. María do Campo Concerto de Semana Santa

04/04/98 Vegadeo Auditorio

21/02/98 Ribadeo Igrexa de Sta. María do Campo (previsto en inicio coa Banda de Lugo)

28/12/97 Ribadeo Igrexa de Sta. María do Campo Concerto de Nadal

Dende aquí enrriba non se detallan os concertos da contrabanda, realizados por exemplo nestas datas no Piano-Bar de Ribadeo ou na Casa de Cultura da Veiga, nin os de grupos mixtos como o de Sta. Cecilia no Centro Social de Ribadeo, tamén realizado nestas datas.

16/11/97 Oviedo Pasarrúas entre a praza do Concello e a Catedral

15/11/97 Oviedo Actuación no Teatro Campoamor / Festival Nacional de Bandas de Música

5/10/97 Lugo Actuación na Praza de España e pasarrúas pola Rúa da Raíña

8/09/97 Ribadeo Procesión, concerto na praza de abaixo e tamén pola tarde

30/08/97 Mondoñedo Praza da catedral

28/08/97 Ribadeo Praza de Abaixo Xoves de música

26/08/97 Ribadeo Catro Calles actuacións de grupos diversos

23/08/97 Ribadeo Praza de Abaixo III Festival de Bandas

21/08/97 Ribadeo Presentación da Contra-Banda no Piano Bar

16/08/97 Ribadeo S.Roque

14/08/97 Ribadeo Xermade

12 e 13/08/97 Ribadeo Gravación CD no auditorio (non rematado) da granxa-escola Pedro Murias

1/07/97 Ribadeo Igrexa de Sta. María do Campo Xornadas mar por medio

25/07/97 Ribadeo Praza de Abaixo Día da Patria Galega

4/07/97 Ribadeo Porto deportivo Recepción bandeira azul

7/06/97 Xove Igrexa parroquial

17/05/97 Ribadeo Sta. María do Campo Día das Letras Galegas

19/04/97 A Pontenova Concerto Galicia Terra Única

23/03/97 Ribadeo Sta. María do Campo Concerto S. Santa (coa Coral Polifónica)

28/03/97 Ribadeo Procesión Venres Santo

25/01/97 Ribadeo Sta. María do Campo 5º Aniversario

29/12/96 Ribadeo Sta. María do Campo Concerto Nadal

28/12/96 Ortigueira Igrexa Parroquial

20/11/96 Ribadeo Aula cultura Caixa Galicia

12/10/96 Meira Colexiata

12/10/96 Chantada Igrexa

8/09/96 Ribadeo Patroa

8/09/96 Ribadeo Festival

29/08/96 Ribadeo Catro calles

22/08/96 Ribadeo Pza.Abaixo

20/08/96 Sargadelos Fábrica (XXV experiencia)

18/08/96 Cubelas Igrexa

16/08/96 Ribadeo S.Roque

14/08/96 Arbo

11/08/96 Vilaframil igrexa

10/08/96 Valdoviño

8/08/96 Ribadeo Pza.Abaixo

2/08/96 As Neves Auditorio municipal

1/08/96 Ribadeo Sta.María do Campo

27/07/96 Mondoñedo

25/07/96 Ribadeo Pza.Abaixo

16/07/96 Tapia

12/07/96 Ribadeo A Bolera

11/07/96 Ribadeo A Bolera

29/06/96 Rinlo Pza.

23/06/96 Vilalba Pza.Constitución

22/06/96 Castropol C.P.La Paloma

9/06/96 Castropol procesión Corpus Christi

9/06/96 Ribadeo procesión Corpus Christi

17/05/96 Ribadeo Sta.María do Campo

16/05/96 Viveiro local Xiri"

6/04/96 Ribadeo V.O.T.

5/04/96 Ribadeo procesión

31/03/96 Ribadeo Sta.María do Campo

27/03/96 Ribadeo I.B.Rodríguez de Valcárcel

30/12/95 Ribadeo Sta.María do Campo

29/12/95 Mondoñedo Catedral

21/12/95 Ribadeo Hospital

26/11/95 Lisboa Sta. Xusta

26/11/95 Loures Festival de Bandas amadoras

18/10/95 Mondoñedo feiramostra As S.Lucas

24/09/95 Ribadeo emisión Con Música Propia

23/09/95 Ribadeo emisión Galicia para o Mundo

13/09/95 Ribadeo Atalaia

9/09/95 Ribadeo Pza. Abaixo

8/09/95 Ribadeo Pza. Abaixo

24/08/95 Ribadeo parque S.Francisco

19/08/95 Melide Actuación nº 100***

17/08/95 Luarca parque

16/08/95 Ribadeo S.Roque

14/08/95 S.Cibrán

10/08/95 Ribadeo parque S.Francisco

3/08/95 Ribadeo parque S.Francisco

25/07/95 Ribadeo Templete parque S.Francisco

19/07/95 Santiago TVG

15/07/95 Beniaján

2/07/95 Arante

25/06/95 Sarria

18/06/95 Ribadeo Procesión

21/05/95 As Figueiras S.Román

21/05/95 Ribadeo Piscina

17/05/95 Ribadeo forte S.Damián

17/05/95 Ribadeo Sta.María do Campo

23/04/95 Barcelona Parque Sant Martí de Provençals

22/04/95 Barcelona Parque Sant Martí de Provençals

22/04/95 Barcelona Plaça Reial

14/04/95 Ribadeo Procesión

9/04/95 Ribadeo Sta.María do Campo

25/03/95 Xinzo de Ponteareas

29/01/95 Madrid Pza. Maior

28/01/95 Madrid Centro Cultural Vaguada

28/01/95 Madrid Hotel Foxá

25/12/94 Ribadeo Sta.María do Campo

22/12/94 Ribadeo Hospital

18/12/94 Vilaframil Igrexa

26/11/94 Ribadeo V.O.T.

4/11/94 Ribadeo

12/10/94 Lugo Pza. Sta. María

8/09/94 Ribadeo

4/09/94 Barres

28/08/94 Chantada Pza.Cantón

27/08/94 Ribadeo Parque

26/08/94 Sober Praza

16/08/94 Ribadeo S.Roque

15/08/94 As Anzas

14/08/94 Viveiro Pza. Maior

30/07/94 Allariz Parque

29/07/94 Ribadeo Sta.María do Campo

26/07/94 Santiago

25/07/94 Ribadeo Pº parque S.Francisco

26/06/94 Ribadeo 4 Calles

25/06/94 Castropol

24/06/94 Obe Igrexa

18/06/94 Castropol C.P. La Paloma

5/06/94 Ribadeo Procesión Corpus Christi

17/05/94 Ribadeo Sta.María do Campo

1/04/94 Ribadeo Procesión Santo Enterro

26/03/94 Ribadeo Sta.María do Campo

12/03/94 Viveiro Teatro Pastor Díaz

12/02/94 Ortigueira Teatro da Beneficencia

26/12/93 Santalla de Vilaosende Igrexa

26/12/93 Ribadeo Sta.María do Campo

21/12/93 Ribadeo Hospital

3/12/93 Ribadeo Aula Cultura Caixa Galicia

22/11/93 Santiago TVG

3/10/93 Chantada Pavillón polideportivo

8/09/93 Ribadeo

16/08/93 Ribadeo S.Roque

14/08/93 Viveiro Pza. Maior

13/08/93 A Coruña Teatro Colón

7/08/93 Taboada

31/07/93 Castroverde Vilabade

30/07/93 Ribadeo Sta.María do Campo

25/07/93 Ribadeo Parque

18/07/93 Ribadeo peirao Porcillán

17/07/93 Ribadeo Auditorio Caixa Galicia

15/07/93 O Incio

19/06/93 Lugo templete Pza. España

5/06/93 Vilalba Centro Cultural Recreativo

30/05/93 A Ponte-Ponte - AranteArante palco

27/04/93 Ribadeo C.Sgdo. Corazón

21/04/93 Ribadeo C.P. Ribadeo

18/04/93 Ribadeo

17/04/93 Ribadeo Sta.María do Campo

8/04/93 Ribadeo V.O.T.

13/03/93 Ribadeo V.O.T.

13/02/93 Ribadeo Sta. María do Campo

8/12/92 A Devesa Igrexa

28/09/92 Ribadeo Sta.maría do Campo

20/09/92 Cubelas palco

8/09/92 Ribadeo palco

5/09/92 Barres

28/08/92 Ribadeo Parque

16/08/92 Ribadeo S.Roque

14/08/92 Viveiro polo pobo

14/08/92 Ribadeo Teatro

8/08/92 Rinlo Praza

29/07/92 Ribadeo Sta.María do Campo

26/07/92 S.Martín de Oscos Praza

25/07/92 Ribadeo ó pe do Concello

16/07/92 Tapia procesión

17/04/92 Ribadeo Sta. María do Campo

3/04/92 Mondoñedo Seminario

15/02/92 Viveiro Teatro Pastor Díaz

9/02/92 Ribadeo Hospital

9/02/92 Ribadeo Sta. Clara

25/01/92 Ribadeo Sta.María do Campo

-- Tamén, unha reproducción dun vello cartel 'made in feito na casa'...

Ribadeo, procesión do Santo Encontro 2007

Deixo unhas fotos da procesión do encontro que remata de pasar. Veume a cabeza que Xesús tan pronto estaba rodeado de multitudes como só, cando vin ó cura acompañado na procesión por un dos membros da organización (logo non só; os que ían na procesión coido que van noutra calidade diferente e polo tanto non contan). É cousa de repensar as procesións por parte dos que miran tanto como dos que participan: o significado que pode ter una procesión e o que se lle da. Coido que non é a primeira vez que falo desa interpretación.
Tamén me lembrei do que xa dixen outras veces da compañía das autoridades civís, que desta volta non estiveron (coido que a esta procesión non soen ir de xeito tradicional).
Outra cousa que aprendín ó ollar para a procesión é que a confraría da Orde Terceira data do 1673 (non estou fixo se remataba en 3, e na foto non se ve ben)... moita historia.

Comentando o día da patroa en Ribadeo. 1 A procesión

A patroa saiu en procesión como tódolos anos. Con xente, pero, se collemos a 'cabeza', diante da imaxe, a propia imaxe, as autoriadades e a banda, sobrepasan, como se pode ver abaixo, a xente que vai detrás, que se confunde en parte coa que pasaba no momento polas catro calles, pero só a primeira vista.

Cabeza da procesión

Parafernalia procesional

A procesión e o xentío, separados: procesión por Reinante e xentío por Villafranca-R.Murias

Via Crucis

Hoxe amenceu con choiva. Á noite, en cambio, facía unha temperatura abondo mellor que anos pasados en luns equivalente. E foi o día do Via Crucis. Dispúxose un pouco pasada a hora prevista, as dez da noite, e fixo a primeira parada ós poucos metros de comezar. A primeira estación foi aproveitada polo párroco para instar a esquecerse do que non fora o camiño do calvario. A imaxe coa cruz estaba diante da obra do antigo correos, e moita xente, á beira dunha terraza ocupada da que se podían escoitar perfectamente as conversas (que por certo, tentaron falar en voz máis baixa). Na procesión, nese momento, por baixo das cen persoas, aínda que aumentaría algo despois. Un fotógrafo tomando unha foto co cristo debuxándose por diante das casas do cantón. Xente nova da catequese ou da confirmación. E logo, xa dunha certa idade. Dos vinte ós corenta, case o deserto. Preponderancia abrumadora de mulleres. Segunda estación, antes de saír do terreo aberto do parque, na esquina de casa Arango. Aínda está á vista a igrexa, o que fai pensar nunha parada para tomar folgos antes de meterse por rúas que poden estar máis ocupadas que a procesión. Dobra a esquina e a rúa está case vacía. Aínda así, parece notarse a presión. Unha presión, a presión de grupo, que hai anos contaba a favor de participar no evento, recoñecido, con pulo, á beira do poder ... e agora a favor de retirarse del, algo curioso dos indíxenas para os turistas máis que un acto relixioso. Mentras, outro día, os Testigos de Xehová farán a súa propia celebración no seu templo, e pregúntome se os musulmáns de Ribadeo (que os hai) teñen algún acto por mor de compartir unha tradición relixiosa.
Terceira estación, nas catro calles. Un altar pequeno nun portal faise sitio entre as mesas dun local. Pode que se non fora por el, as mesas estiveran como as da primeira estación: ocupadas e vivindo nunha realidade diferente que a xente da procesión. O via Crucis, o camiño do Calvario, prosegue.
Cánto tempo seguirá a procesión? Non se trata de tempo en horas, senón en anos. Despois de moito tempo, a ferida relixiosa (alomenos nesta terra) está na falta de xente de remprazo. Iso levaría a pensar non xa no que escribín no seu momento en 'procesións e fauna', senón dun xeito máis amplo no futuro dunha institución e dunhas crenzas. Pero iso escapa de Ribadeo e do blog.

Procesión do Carme

Calquera que se achegue pola praza de abaixo poderá ver a fachada do Cine Colón xa remozada. Facíalle falta. Non sei como andará polo interior, se o van tocar ou non, pero polo exterior xa pinda doutro xeito, aínda que non lle chegue a como era antes. Pronto, foto.
Hoxe é a procesión do Carme, que non vou poder fotografar. Deixo a ligazón ó video da procesión do pasado ano como recordatorio.
Onte, un acto promovido polo BNG polo do día da Patria Galega, 25 de xullo, que xa queda próximo e que supoño que celebrarán en santiago como tódolos anos.
E dúas imaxes curiosas que se poderán atopar máis ou menos os da procesión do Carme desta tarde: a primeira, a bandeira galega ondeando en Castropol, e a segunda, unha vista das Figueiras mediatizada por draga e area, algo que oculta a beleza do pobo e que pode ser premonitorio do que pode pasar en pouco tempo noutros puntos da ría.

De novo, Corpus Christi en domingo

... para o que serve... Isa sería a conclusión, despois de ver a asistencia á procesión onte en Ribadeo. Por razón da tradición de alfombras florais, non establecerei comparación aquí entre a celebración en Castropol (da que darei conta noutro momento con fotos) e Ribadeo. Pero, despois de seguir un ano máis sen explicarme o por que a igrexa cambiou de día unha das festas principais da Igrexa, deixo unha notas sobre a que para min foi triste procesión de onte. A misa foi longa, moi longa, cantada pola Coral Polifónica, mentras que a procesión foi tamén longa, pero sen ser acompañada pola banda. A razón non foi, parece ser, ideolóxica como podería pensarse en tempos de Hernán (ver dous escritos, un texto de protesta e a contestación de Hernán: 1 e 2), senón que a esgrimida foi que faltaban moitos músicos, polo que o silencio só foi roto polo golpear dos soportes do palio contra o chan. Cabería dicir que por ista vez os acompañantes foron calados? Non, o que cabe dicir é que non houbo acompañantes máis aló dalgunha nai da vintena de cativiños de primeira comunión que desfilaron (os pais estaban ocupados coas fotos). Bo, e a m iguada representación das autoridades.
Houbo unha alfombra floral na rua San Francisco, con debuxos con café, sal coloreada e casca de cereal segundo parece provinte dos irmandiños. Como ía todo o adorno direitamente sobre o chan, sen papel interposto, aínda coa carroza transporte do Corpus diante da igrexa e a porta aberta, comezou xa a limpeza floral, co 'gato' a limpar primeiro e os empregados de limpeza despois. A xente que estaba fóra, aínda non abandoada a visión da procesión, debeu facerse a unha beira.
Resultoume curioso ver como a Custodia se trasladaba dende a estrutura de transporte ata as mans cubertas do sacerdote simplemente colléndoa un cura diante de tódolos curiosos (noutro sentido, e eu incluído) sen cubrir as mans: de parafernalia a parafernalia con prosismo...

O alcalde procesionario

O título é para chamar a atención. Non sei se o alcalde irá/esta na/foi á procesión capitaneando ós fieis detrás del. Coido que se non tivera cargo algún, non iría de procesión. E aínda que así non fora, unha cousa é ir ou non a unha actividade segundo as crenzas particulares e outra, ir en representación institucional a unha actividade que non ten que ver coa institución e co significado de respaldo institucional.
Non sei se quedou claro... a cousa é que non vexo o motivo de que un alcalde, presidente dunha institución que a constitución declara que non ten carácter confesional, ten que estar comandando os fieis dunha confesión nun desfile, e ser comandado el mesmo (en representación institucional) como fiel. A constitución declara polo momento:
"Art. 16.3.Ningunha confesión terá carácter estatal. Os poderes públicos terán en conta as crenzas relixiosas da sociedade española e manterán as conseguintes relacións de cooperación coa Igrexa católica e as demais confesións." (collido da páxina oficial, versión galega).
Ben, pero a cooperación é algo normal entre institucións. O comandar os fieis e ser comandado polo párroco ou a autoridade relixiosa que sexa é algo ben diferente.
Son as festas de Ribadeo. Festas relixiosas, ó que parece. Por iso se estenden días antes do da patroa e son organizadas por unha comisión eclesiástica. Por iso... coido que se debera distinguir entre unha festa, que é de todos, e unha advocación, que non o é. Quizáis non estaría de máis botar unha ollada a algún dos artigos que José Mª Rodríguez leva escrito sobre o tema de que a Igrexa sexa coberta polo estado, e viceversa, ou outras relacións nocivas. Deixo a ligazón ó último artigo do seu blog en relación ás procesións e tamén a outro último en relación ás festas e mercadeo:
http://cargadoiro.blogcindario.com/2011/07/00359-auroridades-civiles-en-las-procesiones.html
http://cargadoiro.blogcindario.com/2012/09/00394-recuperar-las-fiestas-patronales-de-ribadeo.html
Por certo, sí ía na procesión (nota posterior)

 Obras de José Mª Rodríguez

 

Despois das festas?

En rematando as festas, a vida continúa, normal. Mais o que 'se leva' é facer unha valoración, unha análise, máis que unha planificación futura. Pois ben, senón unha análise profunda ou algo a modo de estatísticas, que non farei, aquí quedan algúns detalles. Vaia por diante que non se trata de lembrar momentos bonitos ou o 'esprito de festa', que os houbo e o houbo, senón de poñer unha contrapartida para remarcar que non todo é bonito. Estiven a piques de titulalo, a modo de Goya, 'Los desastres de la guerra'.
A tradición manda, e as festas volven ó Parque, e un xornal xa se fixo eco das protestas na rede por cousa de ruídos. A pesares da distribución do bando do alcalde. E a pesares de que entendo que nesas queixas non están incluídas as aglomeracións de xente diante de algún local do centro despois do remate do tempo marcado polo alcalde para as atraccións.
E xa vai sendo tradición longa que se empregue a 'representación institucional' nun estado aconfesional hoxe por hoxe de longa maioría non practicante para que representantes do pobo aparentemente non crentes asistan a actos relixiosos, fortalecendo a esquizofrenia constitucional. E así voltou a suceder este ano na procesión da patroa co alcalde procesionario. Copio unha cita de José Mª Rodríguez, escrita no 2014: "Aos meus 80 anos sentín unha gran emoción ó ver a procesión da Patrona este ano. Todas as autoridades presidindo a procesión igual que o facía nos anos 40 o alcalde de entonces, Pancho Maseda. Só lles faltaban as gafas de sol."
Quería poñer aquí envases con aceite ó pé do contedor de Clemente Martínez Pasarón, pero é certo que xa estaban a comezo do mes, logo quedan sen poñer por non corresponder ás festas.
Unhas fotos das 'festas, cara B', o 'parque temático no parque':

Como os servizos non os din atopado, non aparecen.
Outras imaxes poden ser comúns tamén noutras épocas:

E, por último, como lembranza máis festiva, os Cocos danzando o día 7:

Xa está o chío de febreiro na praza do Campo

    Onte colgouse o número de febreiro da revista Chío (n. 27). Deixo só a portada e a miña colaboración. O resto podes descubrilo ti.

 

 Chío mariñán: mar por medio

    Unha das cousas que mellor define á Mariña non está dentro de si de xeito físico, senón alén da súa fronteira: o mar. Falamos de que imos de Ribadeo a Viveiro, e estamos a presupoñer que imos por terra, polo territorio. O mar, na xeografía sobre o mapa, está aí, á beira.

    Mais os mapas, tan representativos e útiles ás veces, outras non permiten capturar o importante, ou ó menos o que pretendemos salientar. Así, no espírito, no inmaterial, o mar está dentro, no interior do que poderiamos chamar ‘alma mariñá’. A súa chaira inmensa comunica Ribadeo con Inglaterra, ‘Mar por medio’, como enuncia o título das xornadas culturais nadas na vila de Ribadeo, antigo porto ó abeiro da idea dunha comunicación particular de Galicia co alén (en singular, a través do mar). Pero o mar tamén alisa o camiño: par decatarse non é necesario máis que ver a costa entre Ribadeo e San Cibrao, incluída Burela ou Foz, Fazouro, ou calquera deses lugares límite coñecidos como praias, rochedos ou cantís. De tal xeito é así que mercede a unha especie de mar interior contemplado na nosa mente, aínda que os quilómetros de costa entre Tapia e o Barqueiro son recorridos en máis tempo de viaxe que os equivalentes en distancia a Lugo, sono en menos tempo psicolóxico, están moito máis achegados na psique e sociedade na que estamos inmersos. En moita menor distancia mental mercede a ese mar, en certo xeito lago interior no noso interior, que é o Cantábrico.

    De feito, en tempos, a comunicación por mar facilitaba a relación entre os portos mariñáns, Ribadeo, Foz, Burela, San Cibrao, Viveiro, O Vicedo, cunha avantaxe sobre a terra, configurando así unha semellanza e unha ligazón que se estende no tempo ata hoxe.

    Pero non só é o mar unha idea como unión. Éo tamén como alimento ou profesión e procesión. Como alimento: Celeiro ou Burela quedan hoxe como importantes, pero ó fin, como restos modernos dunha actividade que durante séculos e de diferentes xeitos se estendeu ó logo de toda a beira mariñá, de Rinlo a Morás, pasando por San Cibrao. Unha vibrante vida mariñeira que en pouco máis dunha xeración foise a pique, deixando restos culturais como testemuña, case como ferida no corpo social. Como profesión, dura pero en certos momentos cobizada por outras xentes que manexaban rendementos pecuniarios moito menores. Profesión que, aínda baixando de número de profesionais, ten necesitado durante décadas de xente de fora para traer a riqueza do mar á costa de paso que aportaban a súa amalgama á riqueza cultural da área. E procesión, tamén, si, no sentido de que ‘a procesión vai por dentro’ fronte a un mar sempre incógnito, ás veces proceloso e de novo, sempre, temible, ó tempo que, por igual, temido e querido.

    Si, o mar debuxou a costa e non só nos rochedos, as praias, as rías. Tamén o fixo na xente que a habita. Xente que, aínda non sendo mariñeira, hai pouco aínda distinguía os seus campos dos do interior pola ouca e as algas que aproveitaba do que rexeitaba o mar. E si, o mar marca tamén ó conxunto de ‘mariñáns de interior’ como unha transición entre o mar e as xentes, e a terra e as xentes máis aló dos cordais.

 

Bellas e inolvidables estampas de los años cuarenta: EVOCACIÓN DE TIEMPOS PASADOS EN RIBADEO

   Corto e pego unha entrada de J.Mª Rdguez:
No han sido pocos los esfuerzos hechos por los diferentes gobiernos de nuestra mal llamada democracia para tratar de desmantelar de la vida pública española todo lo que tuviera alguna relación política, artística, cultural o, incluso, religiosa con las manifestaciones de la pasada dictadura franquista. Un largo y profundo empeño que  culminó recientemente en la famosa y discutida Ley de la Memoria Histórica que arrasó con toda manifestación, artística o no, que recordara al anterior régimen franquista. Y hasta tal punto llegó el esmero de los ejecutores de esta Ley en superar estos pasados recuerdos que pocos son ya los vestigios que quedan entre nosotros de aquella pasada época. Pocos, pero algunos sí reviven aún en nuestras celebraciones sociales o religiosas.
Como si el reloj no hubiera marcado el paso del tiempo, en la procesión religiosa celebrada por las calles de Ribadeo con motivo de las fiestas patronales de esta villa se recrearon de nuevo este año b ellas e inolvidables estampas de los años cuarenta cuando las procesiones religiosas eran presididas por las autoridades locales encabezadas por el alcalde de entonces, el Sr. Pancho Maseda, ataviado con sus eternas gafas ahumadas y su bastón de mando y a quien todos recordamos con afecto. Su presencia en un destacado lugar de la procesión, justo detrás del clero, era la fiel expresión del vínculo ideológico entre el nacional catolicismo de la Iglesia y el Estado.
Revivir de nuevo este año esas mismas viejas imágenes contemplando a las actuales autoridades civiles de la localidad, esta vez sin gafas ahumadas ni bastón de mando, presidiendo la procesión de la Patrona de Ribadeo creó en los ya longevos asistentes al acto la sensación de volver a revivir aquellos viejos recuerdos de tiempos pasados.

-

José Mª Rodríguez

Outros Artigos de José María.

Hoxe, a competencia

Estamos en Semana Santa. Despois do Domingo de Ramos, onte foi o Viarucis, a conmemoración de Jesús camiño do Calvario. Con vento frío e unha lua case chea visible despois de varios anos sen deixala ver as nubes, desenrolouse polas rúas céntricas de Ribadeo, con 10 cruces. O viacrucis ten 14 estacións, simbolizadas por 14 cruces, pero cando preguntei por que ían só 10 dixéronme que xa nunca saían as 14 (algo que non lembro de ningún ano). Na procesión, a groso modo, unhas 100 persoas, o 1% da poboación do concello, tendo en conta que era a única procesión deste tipo en Ribadeo. Bastante probable que a asistencia ós bares do recorrido fora maior, nun día de semana entre 22 e 23:30.
Por outra banda, iste é o primeiro ano que vexo anunciada unha celebración, relacionada co tempo de Semana Santa, da agrupación dos Testigos de Xehová, ás 20:30 no cine teatro. É de supoñer que se deixan o seu 'Salón do Reino' para ir ó cine é que esperan que se lles quede pequeno.
Tempo de meditación, iste de Semana Santa.

Venres Santo 2009 en Ribadeo, a procesión do Santo Enterro

Só un momento da procesión...

a procesión da patroa

Un par de fotos da procesión de onte...

dobrando Reinante

Polas catro calles

Vídeos e fotos da procesión do Carme de Ribadeo 2018 dende a Ponte dos Santos

Vídeos e fotos da procesión do Carme de Ribadeo 2018 dende a Ponte dos Santos, o mesmo día (29/07/2018) no que a ponte cumpre 31 anos dende a súa inauguración (29/07/1987).

Concerto da patroa 2012

No parque (zona Pza. España), no chan, ... ó mediodía da patroa, despois da procesión.

A banda municipal de Ribadeo, antes de comezar

Torre del Oro

Canción del Olvido

Pearl Harbor

Concerto d'amore(máis ou menos desta foi cando soaron diversos ruídos procedentes da casa do concello, onde estaba a , casar Laura e Modesto, con artigo da noiva adicado a louvar ós pais no exemplar da comarca da semana ...)

Braveheart

Rapsodia galega

A banda, ó rematar

Pódese ver tamén como complemento (ou suplemento), a partires do minuto 11, o vídeo cargado por Juan Pérez (a primeira parte, procesión)

Rematou a festa e o barullo

Día 9. Despois de rematar, calma na vila. Mesma a festa da hostalería no Muíño propiciou unha noite tranquila fóra dalí ó remate (abondo máis cedo que o día anteriór, abofé) da orquestra (horario límite permitido dos recintos feirais: 1:00h, verbenas e festas populares, 3:30, ampliables ambos unha hora nos días festivos e anteriores) coas súas cancións, incluíndo algunha dos sesenta ou menos. Eso si, o ambiente arredor da orquestra non era o daqueles anos, nin a potencia da música emitida (os decibelios, vamos) nin tampouco a competencia entre música de orquestra e música de, por exemplo, cocehes eléctricos.
Rematou así un día no que a banda acompañou primeiro a procesión e logo foi interrompida no concerto por un desmaio sonoro: polo golpe que levou o afectado, todos crimos que a cousa era grave; logo resultou que os danos foron relativamente menores a pesares de quedar o chan manchado de sangue.
Non foi o único accidente do día: máis grave o que se deu nas pistas cara ó faro: un camión para a preguntar un enderezo a unha persoa. Contéstalle, dalle as grazas, a persoa pasa por diante do camión, o camioneiro arranca sen velo dende a altura da cabina, e a traxedia foi servida.
As fotos, da saída da imaxe en procesión, a banda preparándose para a actuación (afinando), o detalle curioso da ocupación da praza da musica, con sol e sen cadeiras, unha visión da praza da música unha volta vacía, dende o palco, e tres fotografías dos cabezudos que actúan cos cocos, incluídos os agasallos recén recibidos do rato Pérez (falta algunha imaxe)

IGREXA de S. Xoán de Ove. RIBADEO. Emilio Piñeiroa

Situación: en Ove, a 1 km de Ribadeo, ao pé do Camiño Norte de Santiago, preto de varios cabozos e casas típicas da zona.

Estrutura
A igrexa está formada por: pórtico, nave, prebisterio e dúas sacristías.

Pórtico
O pórtico con porta alintelada e no fascial hai unha Cruz de Malta e sobre esta a espadana de dous corpos e tres vans, rematada cunha cruz latina e un catavento e pináculos de pedra de granito. Ascéndese por unha escaleira exterior. Sobre o prebisterio no muro da Epístola hai outra espadana de menor tamaño, cun só van.

Nave
A parte central é de lousa e de cemento nos laterais. A bóveda é de madeira con tirantes de ferro. Un arco ( arco triunfal ) de medio punto separa a nave do prebisterio que se atopa máis elevado.

Prebisterio
A bóveda do prebisterio é de crucería con dúas seteiras

Imaxinería.

Retablo maior:

Está formado por:
* Un corpo: con tres rúas, separadas por catro columnas, o chapitel con follas de acanto e volutas. Na fornela central imaxe de S. Xoán Bautista (patrón) de gran valor (para moitos a xoia da igrexa) pertence aos templarios; enriba Cruz de Malta. Á dereita S. Andrés e á esquerda S. Antón. Sobre a fornela central hai unha inscrición que dí:” Privilexio concedido por S.S. Pío VI en su breve particular, de diez de febrero de 1786”.
* O ático formado por dúas columnas semellantes ás do corpo, no centro a Asunción, e rematado cun frontón partido cun triángulo, símbolo da Trindade, rodeada de catro anxos.
* A ambolosdous lados Cruz Parroquial de prata e pendón, coa Cruz de Malta.

Outros retablos:
Virxe do Rosario

Virxes de Fátima, Pilar e Milagrosa

 S. Xosé

Sagrada Familia, Cristo Xacente, Sagrado Corazón e Santiago Peregrino

Virxe Dolorosa e Crucifixo
















Outras imaxes:
S.Xoán Bautista

Virxe do Carme

Inmaculada

Virxe de Luján

















Participación na Romaxe das Cruces
O luns de Pentecoste celébrase na ponte de Arante a Romaxe das Cruces, onde se reúnen os pendóns e as cruces das parroquias de Vidal, Sante e Valboa, de Trabada e Ove, Covelas, Cedofeita e Arante, de Ribadeo. Os veciños destas sete parroquias capitaneados por Melchor Díaz de la Rocha, fidalgo e alcalde de Sante, venceron ás tropas de Napoleón na Guerra da Independencia en 1809. No ritual, o pendón e cruz de Ove, ten o privilexio de ser a primeira parroquia en cruzar o río e recibir aos de Arante e Vidal, que veñen en procesión dende os Bestilleiros, onde foron bendicidos os campos, así como entrar na capela xunta á de Arante para iniciar a procesión.


Ove e os hospitalarios.
A orde militar de S. Xoán de Xerusalén, de Rodas ou de Malta estivo presente en Galicia durante sete séculos (1140-1809). O priorato de Ove pertencía á Encomenda de Portomarín.
Os cabaleiros hospitalarios, nados en Terra Santa, coa dobre dimensión defensiva dos Santos Lugares e hospitalaria-asistencial dos peregrinos, xogaron un papel moi importante nas peregrinacións xacobeas. As súas encomendas ubicábanse de xeito estratéxico, dando cobertura a tódolos camiños que dende o exterior de Galicia dirixíanse ata Compostela, foron a mellor garantía material e espiritual dos peregrinos a Santiago.

Na actualidade, na igrexa de Ove atopamos catro cruces de Malta: na fachada, retablo maior, Cruz procesional e Pendón

Fachada

Detalle do Retablo Maior

 No centro da Cruz Procesional

 Coroando o pendón

















Texto e fotos: Emilio Piñeiroa Lozano