Xa saíu do prelo o Chío de novembro. Algo que podes ver dende a súa web, https://www.chío.com/, ou directamente descargando o número 34 de Chío. Ó teu gusto!
E, como de costume, deixo en baixo a miña colaboración a este número en dous formatos:
O texto, e as fotos:
Lugar, tempo, sentimento: música. A música en Ribadeo é algo máis ca un chío
Dicir música en Ribadeo representa algo máis ca o sinxelo significado da verba nun dicionario. Nel, ó fin, é unha palabra entre outras moitas, coma outra calquera. E é que neste lugar norleste do noroeste (que é único, pero non o único no que pasa) ó significado xenérico engádeselle un sentir de tradición sonora que non ten sido estático ó longo do tempo, senón con historia, dinámico e, por comparación coa verba anterior, en ocasións tamén podemos engadir, extático.
Moitos lugares de Ribadeo evocan música. Sexa a imaxe do templete da música, no lugar central do Parque de San Francisco, da ilusionante de inicio pero decaída despois Praza da Música, do Auditorio Hernán Naval (sexa por dentro ou por fóra), ou un entorno interior con motivo de dar acubillo a un cartel dunha actuación, ou lembranzas diversas en moitos formatos diferentes… Música.
Así, tamén, a máis dos rexistros sonoros dixitais das múltiples actuacións de todo tipo que hoxe se poden atopar, a aparición de libros sobre a música e músicos en Ribadeo, de non ter vivida a experiencia aquí pode dar algunha orientación e ten marcados varios fitos nos últimos decenios. Eiquí varios exemplos:
- “Libro do 5º aniversario” da presentación da Banda de Música Municipal de Ribadeo, de mans da Asociación Amadores da Música (1996). Representa un repaso a moitas voces á renovación do escenario musical ribadense baixo a batuta de Hernán Naval perto xa a rematar o século XX, ó tempo que unha tentativa de aproximación ó significado desa renovación e unha manifestación do impulso popular da/na música no/do pobo.
- “Vou canso de todo menos da música”, unha curta, coidada e merecida homenaxe coral a Hernán Naval, que dirixiu esa renovación, un decenio despois do seu pasamento, manifestando querencia e ledicia musical.
- Os libros de Carlos Álvarez Lebredo -maiormente en torno á figura do seu pai, Carlos Álvarez Fernandez Cid-, quen aportando multitude de datos tenta dar unha imaxe do desenvolvemento musical ribadense ó seu arredor en boa parte do século XX, pero non só.
Doutro xeito, “A banda de música como realidade pluridimensional”, de Antonio Díaz Amor, “Pola Modernización”, de Hernán Naval, ou “Os músicos das bandas”, asinado por min, son algúns dos traballos presentados -unha reflexión, unha visión de futuro e un pequeno estudo- ó Congreso de Bandas de Música Populares de Galiza, celebrado en Ribadeo en novembro do 1994. Unha actividade que marcou un fito cara a comprensión da concepción dese tipo de agrupacións na nosa terra. E foi en Ribadeo, unha vila que serviu de aglutinante do movemento de bandas de música en Galicia naquel momento. As actas foron editadas algúns meses despois; mágoa que entre as bibliotecas, só estean dispoñibles un par de exemplares na biblioteca de Ribadeo, o que limita a súa influencia futura.
De calquera xeito, eses libros, de carácter ben diverso e estendidos na súa aparición no tempo, deixan notar eivas porque un libro non pode chegar a todo lugar, está limitado, e máis se tentamos chegar tanto ó son como á sensación que a música produce nun pobo. Ó fin, poden considerarse unha imaxe dunha historia Sonora, un cadro, sempre imperfecto, que tenta aproximar esa historia.